Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ ή Θεόφιλος Κεφαλάς, γνωστός απλά και ως Θεόφιλος θεωρείται ως ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς Έλληνες λαϊκούς ζωγράφους της νεοελληνικής τέχνης. Ο Θεόφιλος γεννήθηκε στην Λέσβο, αλλά δεν είναι γνωστή η ακριβής ημερομηνία γέννησης του, αν και υπολογίζεται γύρω στα 1870.

Σε νεαρή ηλικία, ο καλλιτέχνης αποφασίζει να πάει στη Σμύρνη, όπου και ξεκινά να εξασκεί τη ζωγραφική του ως επάγγελμα. Το 1897, εγκαθίσταται στον Βόλο, όπου για τα επόμενα τριάντα χρόνια περιπλανιέται στα χωριά του Πηλίου, ζωγραφίζοντας ασταμάτητα και δημιουργώντας τους προσωπικούς του εικονογραφικούς τύπους. Κατά την παραμονή του στο Βόλο, ο Θεόφιλος πραγματοποιεί διάφορα έργα για τον κτηματία Γιάννη Κοντό, στην οικία του οποίου στεγάζεται σήμερα το Μουσείο Θεόφιλου.

Ο καλλιτέχνης επιστρέφει οριστικά στην Λέσβο το 1926-27 και το 1928 συναντά τον καταξιωμένο τεχνοκριτικό και εκδότη Στρατή Ελευθεριάδη-Τεριάντ (Tériade), ο οποίος συμβάλει αρχικά στη βελτίωση των συνθηκών επιβίωσής του και μετέπειτα στην σταδιακή αναγνώριση του έργου του. Η οικονομική βοήθεια που του παρέχει, δίνει στον Θεόφιλο την άνεση να δημιουργήσει πάνω από εκατόν είκοσι πίνακες μέσα σε έξι περίπου χρόνια. Τα έργα αυτά παρουσιάζονται στην Γαλλία το 1936, αποσπώντας το θαυμασμό και την αναγνώριση του κοινού.

Στα έργα, αλλά και στην γενικότερη στάση της ζωής του Θεόφιλου είναι έκδηλη η αγάπη και ο θαυμασμός του για την πατρίδα του και καθετί ελληνικό. Οι πίνακες του Θεόφιλου απεικονίζουν μια μεγάλη ποικιλία ελληνικών θεμάτων τα οποία παρουσιάζουν την φύση και τον άνθρωποκαι περιγράφουν θέματα από την ελληνική μυθολογία, ιστορία και θρησκεία.

Έργα του Θεόφιλου εκτίθενται στο Μουσείο Θεόφιλου στη Λέσβο και στην Οικία Κοντού - Μουσείο Θεόφιλου στο Βόλο.