Τα τριαντάφυλλα είναι ευρέως γνωστά ως καλλωπιστικά φυτά που καλλιεργούνται για τα άνθη τους στον κήπο και σε εσωτερικούς χώρους. Χρησιμοποιούνται, επίσης, λόγω της γλυκιάς μυρωδιάς τους ως συστατικά αρωμάτων. Λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνη C και του αρώματος τους, χρησιμοποιούνται ως τρόφιμα ή ως συστατικά σε ποτά. Πολλά τριαντάφυλλα έχουν χρησιμοποιηθεί ως φαρμακευτικά βότανα.

Τα διακοσμητικά τριαντάφυλλα έχουν καλλιεργηθεί για χιλιάδες χρόνια, με την αρχαιότερη γνωστή καλλιέργεια γνωστή από το 500 π.Χ. στις χώρες της Μεσογείου, την Περσία και την Κίνα. Στην τέχνη, τα τριαντάφυλλα είναι ένα αγαπημένο θέμα των καλλιτεχνών και εμφανίζονται σε πορτρέτα, εικόνες, γραμματόσημα, ως διακοσμητικά στοιχεία ή ως αρχιτεκτονικά στοιχεία.

Η μεγάλη πολιτιστική ιστορία του τριαντάφυλλου έχει οδηγήσει στην συχνή χρήση του ως σύμβολο. Έχουν χρησιμοποιηθεί σε πολλές κοινωνίες, ως τα αρχαία σύμβολα της αγάπης και της ομορφιάς. Κατά την κλασική εποχή, το τριαντάφυλλο θεωρούταν ιερό για πολλές θεότητες. Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι συνέδεαν το τριαντάφυλλο με τη θεά του έρωτα, την Θεά του Δωδεκάθεου, Αφροδίτη και την Θεά των Ρωμαίων Venus(Αφροδίτη). Στη Ρώμη ένα άγριο τριαντάφυλλο τοποθετηθετούνταν στην πόρτα ενός δωματίου, όταν συζητούνταν μυστικά ή απόρρητα στοιχεία.

Οι Χριστιανοί, κατά τον Μεσαίωνα, συσχέτιζαν τα πέντε πέταλα του τριαντάφυλλου με τις πέντε πληγές του Χριστού. Τα τριαντάφυλλα, αργότερα, συνδέθηκαν με την Παναγία. Το κόκκινο τριαντάφυλλο τελικά υιοθετήθηκε ως σύμβολο του αίματος των χριστιανών μαρτύρων. Επίσης, ένα μπουκέτο από τριαντάφυλλα, συχνά χρησιμοποιείται για να δείξει την αγάπη και χρησιμοποιείται ως δώρο την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου σε πολλές χώρες.