Ο πρωτότυπος ρωμαϊκός λύχνος απεικονίζει έναν ηνίοχο να οδηγεί ένα τέθριππο άρμα και χρονολογείται το 40-70 μ.Χ. Το λυχνάρι φέρει πιθανότατα την σφραγίδα του καλλιτέχνη στη βάση του με τα γράμματα CCLOD, που υποδηλώνει ότι ο λύχνος προήλθε από το εργαστήριο του Γάιου Κλώδιου (Caius Clodius) στην Ιταλία.

Στην αρχαία Ρώμη οι μονομαχίες και οι αρματοδρομίες αποτελούσαν ίσως τα δημοφιλέστερα θεάματα. Οι αρματοδρομίες καιοι μονομαχίες απεικονίζονταν συχνά σε οικιακά σκεύη, όπως λυχνάρια και αγγεία.

Τα λυχνάρια ήταν η πιο κοινή τεχνητή πηγή φωτισμού στον Ρωμαϊκό, τον Κυπριακό και τον Ελληνικό πολιτισμό. Τα πήλινα και λίθινα λυχνάρια ήταν ήδη γνωστά από τη Μινωική Κρήτη και τη Μυκηναϊκή περίοδο. Οι λύχνοι, που συνήθως τροφοδοτούνταν με ελαιόλαδο και άλλα φυτικά έλαια, έχουν διασωθεί σε μεγάλους αριθμούς. Ο πηλός ήταν η πιο συνηθισμένη πρώτη ύλη για τα λυχνάρια, ενώ μικρότερος αριθμός λυχναριών ήταν φτιαγμένος από μέταλλο σε εξαιρετικά περίτεχνές μορφές που θύμιζαν αγαλματίδια και είχαν πολλαπλά ακροφύσια.

Τα περισσότερα από αυτά τα πήλινα λυχνάρια κατασκευάζονταν, είτε με το χέρι είτε με τη χρήση καλουπιών σε εργαστήρια, που απέδιδαν μεγαλύτερο αριθμό προϊόντων. Η πλειονότητα των μικρών και πιθανότατα, φθηνών πήλινων λυχναριών, είχε ένα μόνο ακροφύσιο για ένα φυτίλι, και ως εκ τούτου, μία φλόγα. Τα περισσότερα από αυτά είχαν μια δαχτυλιόσχημη βάση, σφαιρικό σώμα με διακοσμημένο δίσκο και μια μικρή λαβή. Τοποθετούνταν επάνω σε τρίποδα, που ονομάζονταν λυχνοστάτες ή άλλα οικιακά σκεύη και χρησιμοποιούνταν αποκλειστικά για τον οικιακό φωτισμό ή για φωτισμό όδευσης.

Ο κεντρικός δίσκος, ήταν διακοσμημένος με ανάγλυφα εικονογραφικά μοτίβα. Το φάσμα της διακόσμησης περιελαμβάνε θεότητες, σκηνές από την καθημερινή ζωή, λουλούδια, ζώα, σκηνές από κυνήγι ή δημόσια θεάματα όπως οι αρματοδρομίες, και στα τέλη των ρωμαϊκών χρόνων, κάποια χριστιανικά σύμβολα.

Εκτός από τις βασικές μορφές, οι πήλινοι λύχνοι κατασκευάζονταν επίσης σε μια ποικιλία από περίτεχνες μορφές, που παρουσιάζαν ζώα, πόδια και πολλά άλλα σχήματα.

Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τα λυχνάρια για τον οικιακό φωτισμό, όπως και σε ταφικές και άλλες θρησκευτικές τελετές. Η παραγωγή των λύχνων με τροχό αγγειοπλαστικής ξεκίνησε περίπου το 600 π.Χ., ένω η παραγωγή λυχναριών με καλούπια χρονολογείται περίπου στο 400 - 300 π.Χ. Η παραγωγή των καλουπιών είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας και της διακόσμησης των λύχνων.

Λυχνάρια εκτίθενται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα.